Interview with Dr. Harry Hagopian in the Gazeta W Polish Daily Newspaper

 

Rozmowa z Harrym Hagopianem*, doradca polityczny Ko?cio?ów w Ziemi ?wi?tej

June   |   2001   |   Subject  Middle East & North Africa (MENA)

Monika S?owakiewicz: Pi?tkowy zamach w Tel Awiwie wstrz?sn?? opini? publiczn?. W imieniu Komitetu wielokrotnie przypomina? Pan o prawach Palesty?czyków. Jaka jest Pana reakcja?

Harry Hagopian: Ko?cio?y w Jerozolimie pot?piaj? wszelk? przemoc, tak ze strony izraelskiej, jak palesty?skiej. Przemoc jest niezgodna z biblijn? i chrze?cija?sk? tradycj?. Przemoc to nie tylko u?ycie si?y fizycznej, ale tak?e ka?de naruszenie godno?ci prawnej, moralnej i politycznej drugiego cz?owieka. Nie waham si? pot?pi? jednoznacznie pe?nego nienawi?ci ataku sambójczego, w którym zgin??o tyle m?odych Israeliens. ?aden taki akt przeciwko cywilom nie mo?e si? usprawiedliwi? ani z religijnego ani laickiego punktu widzenia.

Samobójcze zamachy s? dla Izraela i opinii mi?dzynarodowej dowodem, ?e Palesty?czycy nie chc? pokoju.

- Palesty?czycy chc? pokoju! Gdyby go nie chcieli, nie zgodziliby si? na porozumienia z Oslo {w 1993 roku], które odebra?y im prawa do cz??ci terytoriów historycznej Palestyny. ?eby zrozumie? intifad?, trzeba pami?ta?, ?e w ci?gu siedmiu lat negocjacji pokojowych po Oslo Palesty?czycy niewiele zyskali poza zwrotem przeludnionych miast z zad?awion? gospodark?. St?d ich frustracja, tak muzu?manów jak i chrze?cijan.

Ale to Palesty?czycy odrzucili plan ostatecznego pokoju, który Izrael i USA zaproponowa?y podczas szczytu w Camp David przed blisko rokiem.

- Palesty?czycy rzeczywi?cie odrzucili propozycje z Camp David. Jednak ci, którzy ich o to obwiniaj?, zapominaj?, ?e oferta z Camp David dawa?o im tylko 76 proc. spornych terytoriów, które by?y podzielone na cz??? pó?nocn? i po?udniow? przez Wielk? Jerozolim? pod kontrol? izraelsk?. Na dodatek wymagano od nich, by zobowi?zali si?, ?e nigdy wi?cej nie z?o?? dalszych roszcze?. Ta palesty?ska klatka mia? by? ostatecznym zako?czeniem konfliktu! Czy zgodzi?by si? na to jakikolwiek ?yd lub Polak?

W 1947 roku ojciec-za?o?yciel Izraela Dawid Ben Gurion zgodzi? si? na Izrael bez Jerozolimy. Czy Palesty?czycy nie zyskaliby godz?c si? na Palestyn? bez Jerozolimy?

- Jerozolima jest ?wi?tym miejscem trzech religii: judaizmu, chrzesciaj?stwa i islamu. Nie mo?na ??da? od wyznawców tych religii, by wyzbyli si? praw i zwi?zku z ?ywym symbolem ich wiary. Je?li Ben Gurion by? gotów zgodzi? si? na Izrael bez Jerozolimy, to Palesty?czycy s? gotowi podzieli? si? Jerozolim? z Izraelczykami.

Intifada trwa ju? osiem miesi?cy. W jaki sposób wstrzyma? przemoc?

- Na pocz?tek Izrael i Palesty?czycy powinny przyj?? raport komisji Mitchella, który jasno wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego wstrzymanie przemocy z obu stron. Jednocze?nie domaga si? ca?kowitego wstrzymania rozbudowy osiedli ?ydowskich na Terytoriach Okupowanych. Có?, jako Ormianin z Jerozolimy mog? powiedzie?, ?e historia ludobójstwa Ormian w 1915 roku w Turcji nauczy?a mnie, by ceni? definicj? sprawy. Jestem przekonany, ?e ani naród palesty?ski ani sprawa palesty?ska nie znikn? ani nie zostan? wymazane. Rozwi?zanie le?y w pokoju, który uwzgl?dni tak s?uszne aspiracje Palesty?czyków, jak i zapewni bezpiecze?stwo Izraelowi. Biblijni prorocy ?ydowscy i chrze?cija?scy wiele mówi? o sprawiedliwo?ci. Mam nadziej?, ?e Izraelczycy i Palesty?czycy b?d? mieli odwag?, by pój?? na bolesne kompromisy. Inaczej wizja pokoju zniknie i oba narody b?d? cierpie?.

Rozmawia?a

Monika S?owakiewicz

* Harry Hagopian jest prawnikiem i sekretarzem Komitetu Ko?cio?ów w Jerozolimie, który skupia 13 Ko?cio?ów prawos?awnych, katolickich i protestanckich w Ziemi ?wi?tej

Text

© Dr Harry Hagopian   |   2001   |   June